روابط مورفومتریک آبکندهای استان ایلام

نویسندگان

  • بنفشه یثربی استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، اهواز
  • مجید صوفی دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
چکیده مقاله:

 این پژوهش با هدف انجام مطالعات مورفومتری، بررسی ارتباطات هندسی بین آن­‌ها، در دو کاربری مرتعی و کشاورزی انجام شده است. در ابتدا، ویژگی‌­های هندسی و توپوگرافی 120 آبکند در بخش نیمه‌خشک استان شامل عرض بالا، عمق، عرض پایین، ارتفاع بالاکند، همچنین، ویژگی­‌های سطح حوزه آبخیز آبکندها شامل میزان پوشش سطحی و خاک لخت به‌وسیله پلات­‌های یک متر مربعی به همراه نمونه‌­های ترکیبی خاک از سطح حوزه آبخیز و دیواره آبکند­ها برداشت شد. بر نمونه‌­های خاک آزمایش‌­های فیزیکی و شیمیایی از قبیل بررسی بافت خاک، مواد آلی، آهک کل و فعال، هدایت الکتریکی، اسیدیته، سدیم، منیزیم و کلسیم در آزمایشگاه انجام شد. نتایج بررسی روابط مورفومتریک آبکندها نشان داد که نسبت عرض بالا به عمق آبکندهای کشاورزی و مرتعی به‌ترتیب برابر با 2.1 و 1.5 بوده، نسبت عرض بالا به طول به‌­ترتیب در کاربری کشاورزی و مرتعی برابر با 0.41 و 0.57 به‌­دست آمد که در نتیجه آبکندهای مرتعی کشیدگی بیشتری داشته­‌اند. رابطه معکوس نمایی بین شاخص‌های فوق با شیب نشان داد که عوامل توپوگرافی بر شکل نهایی آبکندها تاثیرگذار بوده است. شاخص عرض پایین به عرض بالا به‌ترتیب در آبکندهای کشاورزی و مرتعی برابر با 0.33 و 0.30 و شکل مقطع­‌های عرضی به‌ترتیب ذوزنقه و V بوده است. نتایج همچنین نشان داد که عامل شیب 14 درصد از تغییرات مساحت مقطع­های عرضی را تبیین کرده، رشد عرضی آبکندها در کاربری­‌های کشاورزی و مرتعی به‌ترتیب 84 و 73 درصد از تغییرات حجم فرسایش را تبیین کرده است و عوامل با تاثیر مثبت بر تغییر حجم فرسایش آبکندی میزان ماسه در خاک سطحی، کاربری و شیب بودند. آبکندهای مورد مطالعه در هر دو کاربری دارای بعد فراکتال متوسط 1.08 بوده­‌اند و به‌صورت خطی با افزایش طول و به‌صورت توانی با افزایش حجم آبکندها افزایش یافته است. توان مساحت در قاعده هک در آبکندهای کشاورزی و مرتعی به‌ترتیب برابر با 0.50 و 0.54 بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد حجم فرسایش آبکندی با استفاده از ویژگی‌های ‏مورفومتریک و خاک در آبکندهای استان گلستان

فرسایش آبکندی، به‌دلیل تولید رسوب فراوان‌تر از فرسایش­های پاشمانی و سطحی و معدود بودن تحقیقات درباره آن، از اهمیت بیش‌تری برخوردار است. برآورد حجم فرسایش آبکندی نیاز به شاخص­هائی دارد که بتوانند به‌سهولت اندازه­گیری شوند. این تحقیق در نظر دارد با ارائه مدل­های ساده، فرسایش آبکندی را با حداقل هزینه  برآورد نماید. در این تحقیق، پس از تشخیص و تعیین مناطق فرسایش آبکندی با استفاده از مدارک روایتی، ت...

متن کامل

برآورد حجم فرسایش آبکندی با استفاده از ویژگی های ‏مورفومتریک و خاک در آبکندهای استان گلستان

فرسایش آبکندی، به دلیل تولید رسوب فراوان تر از فرسایش­های پاشمانی و سطحی و معدود بودن تحقیقات درباره آن، از اهمیت بیش تری برخوردار است. برآورد حجم فرسایش آبکندی نیاز به شاخص­هائی دارد که بتوانند به سهولت اندازه­گیری شوند. این تحقیق در نظر دارد با ارائه مدل­های ساده، فرسایش آبکندی را با حداقل هزینه  برآورد نماید. در این تحقیق، پس از تشخیص و تعیین مناطق فرسایش آبکندی با استفاده از مدارک روایتی، ت...

متن کامل

بررسی تاثیر ویژگی‌های توپوگرافی و خاک بر گسترش آبکندهای جبهه‌ای در کاربری کشاورزی، مطالعه موردی: استان ایلام

فرسایش آبکندی یک رخساره فرسایشی پر رسوب است که سهم عمده­ای در تخریب اراضی دارد. در منطقه مورد مطالعه به‌دلیل توسعه فرسایش آبکندی در اراضی کشاورزی، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر ویژگی‌های توپوگرافیک شامل شیب-مساحت و عوامل خاکی بر گسترش آبکندهای جبهه‌ای در حوزه آبخیز سیکان واقع در استان ایلام انجام شد. به این منظور تعداد 46 آبکند جبهه­ای انتخاب و خصوصیات مورفومتریک مانند شیب و مساحت بالادست آبکند ...

متن کامل

بررسی تاثیر ویژگی های توپوگرافی و خاک بر گسترش آبکندهای جبهه ای در کاربری کشاورزی، مطالعه موردی: استان ایلام

فرسایش آبکندی یک رخساره فرسایشی پر رسوب است که سهم عمده­ای در تخریب اراضی دارد. در منطقه مورد مطالعه به دلیل توسعه فرسایش آبکندی در اراضی کشاورزی، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر ویژگی های توپوگرافیک شامل شیب-مساحت و عوامل خاکی بر گسترش آبکندهای جبهه ای در حوزه آبخیز سیکان واقع در استان ایلام انجام شد. به این منظور تعداد 46 آبکند جبهه­ای انتخاب و خصوصیات مورفومتریک مانند شیب و مساحت بالادست آبکند ...

متن کامل

مطالعه مقایسه‌ایی مورفومتریک هم‌اسپرماتوفور عقرب‌های خانواده بوتیده در استان خوزستان

از خانواده بوتیده گونه‌های مختلفی از عقرب‌ها در استان خوزستان وجود دارند. این گونه‌ها از نظر اندازه و رنگ متنوع بوده و گونه‌هائی از آن‌ها از لحاظ پزشکی بسیار مهم می‌باشند. در این تحقیق هم‌اسپرماتوفور در عقرب‌های بوتیده از قبیل مزوبوتوس اپئوس، آپیستوبوتوس سوسنی، ادنتوبوتوس ادنتوروس و کمپسوبوتوس در استان خوزستان از دیدگاه تفاوت‌های مورفولوژیک بررسی شد. در مقایسه گونه‌های مختلف با یکدیگر بعضی از پ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 1

صفحات  0- 0

تاریخ انتشار 2020-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023